آنژین پرینزمتال چیست و چگونه درمان می‌شود؟

آنژین پرینزمتال (Prinzmetal’s angina)، یک نوع خاص از آنژین صدری است که عمدتاً در زمانی که افراد در حال استراحت هستند، رخ می‌دهد. آنژین پرینزمتال کمتر شایع است و در حدود 5 تا 10 درصد از موارد آنژین صدری را شامل می‌شود. این بیماری به طور معمول  به دلیل تشنج عروق کرونر ایجاد می‌شود که منجر به کاهش خونرسانی به عضله قلب و در نتیجه درد قفسه سینه خواهد شد. در این بخش درمورد علائم، علت و درمان آنژین پرینزمتال صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

آنژین پرینزمتال چیست؟

آنژین پرینزمتال یک آنژین ناپایدار نسبتاً نادر است که به جای تغییرات پلاک مانند آنژین ناپایدار کلاسیک، با اسپاسم عروقی که باعث انسداد عروق کرونر با ایسکمی پایین دست می‌شود، پشتیبانی می‌شود و در افراد جوان بیشتر دیده می‌شود. درد معمولاً در حالت استراحت رخ می‌دهد و برخلاف آنژین ناپایدار، قطعه ST در نوار قلب بالا به نظر می‌رسد.

علت آنژین پرینزمتال

آنژین پرینزمتال به دلیل تشنج عروق کرونر ایجاد می‌شود که منجر به کاهش خونرسانی به عضله قلب و در نتیجه درد قفسه سینه می‌شود. این تشنج عروقی ناشی از تنگی و انقباض موقت عروق کرونر است که معمولاً به علت اختلالات در عملکرد عضله صاف عروق و عوامل موضعی مثل تنش عضله صاف عروق ایجاد می‌شود. یکی از عوامل اصلی بروز آنژین پرینزمتال، تصلب شرایین است که معمولاً در این دوره در مرحله اولیه رشد است. سایر دلایل بروز  آنژین پرینزمتال، عبارت‌اند از:

• سیگارکشیدن و دخانیات
•  بیماری‌های ریوی مانند برونش، فشار خون شریانی، ضایعات اولسراتیو، آلرژی‌های مختلف و موارد دیگر همراه است.
• وجود تاریخچه خانوادگی با آنژین پرینزمتال می‌تواند یک عامل خطر باشد.
• برخی بیماری‌هایی مانند اختلالات شریان کرونر (مانند آترواسکلروز) و انقباض شریان‌های کرونر (مانند تشنج غیر صدری) می‌تواند باعث رخداد آنژین پرینزمتال شود.

علائم اصلی بیماری پرینزمتال

علامت اصلی آنژین پرینزمتال درد است، اما چندین نشانه آن را از نوع کلاسیک آنژین متمایز می‌کند:

• دردی که عمدتاً در شب یا اوایل صبح رخ می‌دهد.
• مدت حمله به طور معمول از 15-20 دقیقه تجاوز نمی‌کند.
• درد به شکل سوزش یا فشار موضعی در پشت جناغ یا در نیمه چپ قفسه سینه که معمولاً به بازوی چپ تابش می‌کند.
• این بیماری در حالت استراحت ایجاد می‌شود.
• حمله این بیماری با درد ناگهانی در ناحیه قلب مشخص می‌شود.
• فشار شدید در قفسه سینه
• تعریق شدید در محل اسپاسم
• علائم تاکی‌کاردی افزایش یا کاهش فشار خون ممکن است.
• گاهی اوقات اسپاسم با غش همراه است.
• بیماران در برابر چنین ضربه‌ای بسیار سخت‌تر از آنژین صدری معمولی مقاومت می‌کنند.
• اسپاسم ممکن است به صورت یک سری تشنج عود کند. فاصله بین آنها می‌تواند از دو تا دوازده دقیقه یا بیشتر باشد. اما اغلب آنها ماهیت مجرد دارند، یعنی می‌توانند یک بار در روز (هفته، ماه) ظاهر شوند.
• اگر اسپاسم وجود نداشته باشد، بیمار احساس می‌کند که یک فرد کاملاً سالم است.

 با این نوع آنژین در هنگام اسپاسم، احتمال رخ‌دادن سکته قلبی یا ایست قلبی ناگهانی وجود دارد. ویژگی بالینی اصلی این نوع آنژین صدری اسپاسم‌های شدید است که در حالت استراحت رخ می‌دهد که در بدن بیمار نقض طبیعت گیاهی، اختلال در ریتم عضله قلب و علائمی است که می‌تواند منجر به مرگ شود. در این مورد، علائم ممکن است مسدودشدن بطن مفصلی یا تاکی‌کاردی باشد.

روش‌های تشخیصی برای تشخیص بیماری پرینزمتال

برای تعیین دقیق  بیماری پرینزمتال، از الکتروکاردیوگرام گرفته شده در اسپاسم بعدی در بیمار استفاده می‌شود. علاوه بر این مورد برای تشخیص آنژین پرینزمتال، پزشک ممکن است از انجام آزمایش‌های قلبی مانند الکتروکاردیوگرافی (ECG) استراحتی و تحریکی، آنژیوگرافی کرونر (CAG) و تست تحمل فیزیکی استفاده کند.

آنژین پرینزمتال چگونه درمان می‌شود؟

درمان انواع آنژین به طور کلی مشابه درمان آنژین صدری است. انجام یک تشخیص کامل از بدن بیمار به‌منظور شناسایی بیماری‌های همراه، به ویژه مواردی که می‌توانند دوره آنژین صدری را تشدید کنند، مهم است. هدف از درمان، پیشگیری از انفارکتوس میوکارد و بهبود کیفیت زندگی است. درمان آنژین پرینزمتال شامل موارد زیر است:

• تنظیم سبک زندگی
• درمان دارویی
• درمان تهاجمی

تنظیم سبک زندگی

تغذیه و فعالیت بدنی اساس زندگی آینده یک بیمار مبتلا به آنژین صدری است. رعایت توصیه‌های پزشک در این راستا به حفظ وضعیت قلب و عروق خونی به شکل قابل‌قبولی کمک می‌کند. 

 درمان دارویی

 استفاده طولانی مدت از داروهای ضد پلاکت بتا بلوکرها که اثرات استرس بر قلب را خنثی می‌کنند آنتاگونیست‌های کلسیم نیاز به اکسیژن عضله قلب را کاهش می‌دهند، نیترات‌ها (نیتروگلیسیرین، دی نیترات) بار روی قلب را کاهش می‌دهند، زیرا رگ‌های خونی را گشاد می‌کنند.

اگر چه آنژین به‌ندرت با بیماری آترواسکلروتیک عروقی همراه است، توصیه می‌شود که داروهای ضد پلاکت (آسپرین) برای جلوگیری از لخته‌شدن خون تجویز شود. آنتاگونیست‌های کلسیم، داروهای انتخابی برای این بیماری هستند. عمدتاً از مسدودکننده‌های کانال کلسیم آهسته (وراپامیل، نیفدیپین) استفاده می‌شود و باید روزانه در دوزهای انتخابی جداگانه مصرف شوند. مکانیسم اثر آنها شل کردن عضلات صاف عروق کرونر است. اگر آنژین پرینزمتال به داروهای استاندارد پاسخ ندهد، آلفا بلوکرها (پرازوسین) استفاده می‌شود.

درمان تهاجمی

اگر نتوان با روش‌های محافظه‌کارانه به بیمار کمک مؤثری کرد، به جراحی متوسل می‌شوند. این می‌تواند آنژیوپلاستی عروق کرونر یا بای پس عروق کرونر باشد. با این حال، با انواع آنژین، درصد عود بیماری بسیار بالا است، بنابراین تصمیم‌گیری تنها پس از بررسی کامل و تجزیه‌وتحلیل تمام داده‌ها گرفته می‌شود.