زمان مناسب برای چکاپ قلب: انواع تست‌ها و ۱۱ نشانه مهم !

قلب، یک عضله سختکوش است که بیش از ۱۰۰۰۰۰ بار در روز می‌تپد، مراقبت پیشگیرانه از این اندام حیاتی مهم است. بیماری‌های قلبی یکی از عوامل اصلی مرگ و میر در سراسر جهان است. برای افرادی که بیماری قلبی شناخته شده ندارند، دانستن زمان مناسب برای چکاپ قلب می‌تواند دشوار باشد. در این مقاله، ۱۰ دلیل که نشان می‌دهد زمان چکاپ قلب فرا رسیده را مورد بررس قرار می‌دهیم. برای آشنایی با این نشانه‌ها تا انتهای مقاله، همراه ما باشید. 

قلب چیست؟ 

قلب، یک عضو عضلانی است که در مرکز سیستم گردش خون قرار گرفته و وظیفه‌اش پمپاژ خون حاوی اکسیژن و مواد مغذی به سراسر بدن از طریق رگ‌های خونی است. این عمل باعث می‌شود هر قسمت از بدن انرژی لازم برای انجام فعالیت‌هایش را دریافت کند و مواد زائد حاصل از فعالیت سلول‌ها دوباره به قلب و سپس به ریه‌ها برگردانده شود تا از بدن خارج گردد. قلب با یک ریتم مشخص که تحت کنترل سیستم الکتریکی بدن قرار دارد، می‌تپد و این تپش پایدار اساس حیات و سلامت انسان است. 

بیشتر بخوانید: خطرناک‌ترین بیماری قلبی

زمان مناسب برای چکاپ قلب چیست؟ 

زمان مناسب برای چکاپ قلب بسته به عوامل مختلفی مانند: سن، سابقه خانوادگی، سبک زندگی و وضعیت سلامت فعلی فرد متفاوت است. به طور کلی، توصیه می‌شود که افراد بزرگسال حداقل هر ۵ سال یک بار ارزیابی خطر بیماری‌های قلبی را انجام دهند. این ارزیابی می‌تواند شامل اندازه‌گیری فشار خون، چک کردن سطوح کلسترول و گلوکز خون باشد. افرادی که دارای عوامل خطر بیشتری مانند: فشار خون بالا، کلسترول بالا، دیابت و سابقه خانوادگی بیماری‌های قلبی هستند بیشتر در معرض بیماری‌های قلبی قرار دارند. استعمال دخانیات، وزن زیاد و سبک زندگی کم‌تحرک نیز عواملی هستند که افراد را نیازمند مراقبت‌های دوره‌ای می‌کند. 

علائم انواع بیماری قلبی

بیماری‌های قلبی ممکن است نشانه‌های مشابه یا متفاوتی نسبت به یکدیگر داشته باشند. در ادامه برخی از علامت‌های انواع بیماری‌های قلبی را نام می‌بریم که عبارت‌اند از: 

• درد قفسه سینه (آنژین) 
• تپش قلب نامنظم (آریتمی) 
• تنگی نفس (دیسپنه) 
• خستگی شدید
• سرگیجه یا غش کردن
• ورم (ادم) در پاها، مچ‌ها یا شکم
• سردرد و احساس فشار در سر
• تغییرات در ضربان قلب
• سرفه مزمن یا خس‌خس سینه
• کبودی لب‌ها یا ناخن‌ها
• درد حاد در ناحیه شانه یا فک
• افزایش وزن ناگهانی به دلیل احتباس مایعات
• تعریق بیش از حد (تعرق سرد) 
• حالت تهوع یا استفراغ
• علائم شبه آنفلوآنزا 

همچنین بخوانید: 7 نشانه بیماری قلبی

انواع آزمایشات چکاپ قلب

آزمایشات چکاپ قلب ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• اندازه‌گیری فشار خون: برای بررسی فشار خون و پیشگیری از حمله قلبی یا سکته
• آزمایش خون: برای سنجش سطح کلسترول و تری‌گلیسرید، عملکرد کلیوی و قند خون
• تست ورزش (تست استرس): برای ارزیابی عملکرد قلب و عروق هنگام فعالیت بدنی
• نوار قلب (الکتروکاردیوگرام یا EKG/ECG): برای غربال‌گری اختلالات ضربان یا ساختار قلب
• اکوکاردیوگرام: برای تصویربرداری اولتراسوند قلب جهت بررسی ساختار و عملکرد آن
• آزمایش‌های تصویربرداری پیشرفته: مثل MRI قلب یا CT اسکن کلسیم عروق کرونر برای بررسی دقیق‌تر ساختار قلب و رگ‌های خونی
• هولتر مانیتورینگ: ثبت طولانی مدت نوار قلب برای تشخیص اختلالات ضربان قلبی که به صورت گذرا رخ می‌دهند

۱۱ نشانه که نشان می‌دهد نیاز به چکاپ قلب دارید

در ادامه علائم، علل و عوامل مهمی که نشان دهنده نیاز به چکاپ قلب است را توضیح می‌دهیم.

1. درد قفسه سینه
2. فشار خون بالا
3. تنگی نفس، تپش قلب یا سرگیجه
4. دیابت
5. مصرف دخانیات
6. کلسترول بالا
7. بیماری مزمن کلیوی
8. سابقه خانوادگی بیماری قلبی
9. بیماری عروق محیطی
10. عدم تحرک یا شروع ورزش
11. سنین پایه و سنین بالا

درد قفسه سینه

درد قفسه سینه یکی از نشانه‌های بارز مشکل قلبی است. در حالی که دلایل دیگری برای درد قفسه سینه وجود دارد که به قلب مربوط نمی‌شود. فشار قفسه سینه که با فعالیت رخ می‌دهد یا بدتر می‌شود، نگران کننده است، زیرا می‌تواند نشانه‌ای از عدم دریافت خون کافی به قلب باشد. متخصص قلب می‌تواند به تعیین علت و برنامه درمانی مناسب کمک کند. درد قفسه سینه همچنین می‌تواند نشانه‌ای از حمله قلبی باشد که وضعیت اورژانسی و تهدید کننده زندگی است. 

فشار خون بالا

فشار خون، نیرویی است که خون به دیواره سرخرگ وارد می‌کند. افزایش مزمن فشار خون باعث می‌شود که قلب برای گردش خون بیشتر کار کند و خطر حمله قلبی و سکته را افزایش می‌دهد. 

تنگی نفس، تپش قلب یا سرگیجه

متخصص قلب می‌تواند تشخیص دهد که آیا بیماری قلبی علت این علائم است یا خیر؟ این علامت‌ها ممکن است نشانه‌ای از ریتم غیر طبیعی قلب یا بیماری عروق کرونر باشد. 

دیابت

ارتباط قوی بین بیماری‌های قلبی عروقی و دیابت وجود دارد. قند خون کنترل نشده بر عملکرد رگ‌های خونی تاثیر می‌گذارد و خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر را تا حد زیادی افزایش می‌دهد. همچنین در صورت تزریق انسولین امکان انسداد رها نیز وجود دارد که بر عملکرد صحیح قلب تاثیر بگذارد. 

مصرف دخانیات

مصرف دخانیات، یکی از عوامل خطر مهم قابل پیشگیری برای بیماری‌های قلبی است و می‌تواند به فشار خون بالا و خطر سرطان کمک کند. 

کلسترول بالا

کلسترول یک ماده چرب است که در برخی از غذاها یافت می‌شود و توسط کبد نیز ساخته می‌شود. این مشکل، می‌تواند باعث ایجاد پلاک در شریان‌ها شود. یکی از راه‌های کاهش کلسترول، داشتن یک رژیم غذایی سالم است. پزشک، برای درمان کلسترول معمولا داروهایی تجویز می‌کند که برای کاهش خطر حمله قلبی نیز مفید هستند. 

بیماری مزمن کلیوی

اگر کلیه‌ها به درستی کار نکنند، خطر ابتلا به بیماری قلبی افزایش می‌یابد. این بیماری، با فشار خون بالا و بیماری شریانی مرتبط است. متخصص قلب می‌تواند در مورد اینکه چگونه بیماری کلیوی بر قلب تأثیر می‌گذارد و به بیمار کمک می‌کند تا خطر بیماری قلبی را کاهش دهد، صحبت کند. 

سابقه خانوادگی بیماری قلبی

انواع خاصی از بیماری قلبی می‌تواند ژنتیکی باشد. اگر یکی از بستگان مبتلا به بیماری قلبی زودرس (زیر ۵۵ سال در مردان و ۶۵ سال در زنان) بوده است، متخصص قلب می‌تواند به تعیین اینکه چگونه این عامل بر خطر ابتلا فرد، تأثیر می‌گذارد کمک می‌کند و ممکن است آزمایش‌هایی را برای تشخیص بیماری قلبی تجویز یا استراتژی‌های پیشگیرانه‌ای را توصیه کند. 

بیماری عروق محیطی

شریان‌ها، رگ‌های خونی هستند که خون غنی از اکسیژن را از قلب به بقیه بدن می‌رسانند. اگر بیماری در سایر شریان‌ها، مانند شریان‌های پا یا رگ‌های خونی بزرگ مغز (شریان‌های کاروتید) شناخته شود، احتمال ابتلا به بیماری عروق کرونر نیز بیشتر است.

عدم تحرک یا شروع ورزش

ورزش فواید زیادی برای سلامتی دارد و نقش کلیدی در پیشگیری و درمان بیماری قلبی دارد. با این حال، برخی از بیماری‌های قلبی می‌تواند ورزش کردن را خطرناک کند. اگر پس از عدم فعالیت برای مدت طولانی، به دنبال انجام ورزش جدید هستید یا تعدادی از عوامل خطر بیماری قلبی را که در بالا ذکر شد دارید، باید ابتدا با پزشک خود مشورت کنید.

سنین پایه و سنین بالا

در سنین پایه، بسته به دستورالعمل‌های محلی، معمولاً توصیه می‌شود که افراد بین ۳۵ تا ۴۰ سالگی اولین چکاپ قلب خود را انجام دهند. بررسی‌های منظم بعد از ۵۰ سالگی نیز بسیار مهم است. با بالا رفتن سن، خطر بیماری‌های قلبی افزایش می‌یابد، بنابراین چکاپ‌های منظم باید هر ۱ تا ۲ سال انجام شود.

کلام پایانی

در پایان، مسئله سلامت قلب موضوعی است که نباید آن را دست کم گرفت. با شناسایی زمان مناسب برای چکاپ قلب و به‌کارگیری توصیه‌های پزشکی، می‌توانید قدم‌های موثری در جهت حفظ سلامتی و پیشگیری از بیماری‌های قلبی بردارید. انجام منظم چکاپ‌ها و توجه به تغییرات کوچک در علائم بدن می‌تواند نقش کلیدی در تشخیص زودهنگام مشکلات قلبی ایفا کند و شانس بهبودی و درمان موفقیت‌آمیز را افزایش دهد.

سوالات متداول