سوزش قلب: راه کارهایی برای شناخت و درمان 

هر یک از ما حداقل یک بار در زندگی تجربه ناخوشایندی به نام سوزش قلب را داشته‌ایم. این بیماری، که با نام علمی رفلاکس معده-مری شناخته می‌شود، نتیجه بازگشت اسید معده به داخل مری است که می‌تواند علائمی مانند ناراحتی در قفسه سینه، طعم تلخ در دهان و سوزش در گلو ایجاد کند. این مقاله به شما کمک می‌کند تا با علل و راه‌های درمان این بیماری بیشتر آشنا شوید و راه‌هایی برای پیشگیری و کنترل بهتر آن به دست آورید. 

سوزش قلب چیست؟ 

سوزش قلب، سوزشی در قفسه سینه، درست پشت استخوان سینه است و علیرغم نامش، این مشکل بر روی قلب تاثیر نمی‌گذارد. درد اغلب بعد از غذا خوردن، هنگام دراز کشیدن یا خم شدن بدتر می‌شود. سوزش سر دل گاها شایع است و دلیلی برای هشدار نیست. بیشتر افراد می‌توانند با تغییر شیوه زندگی و داروها، ناراحتی ناشی از سوزش سر دل را به تنهایی مدیریت کنند. سوزش سر دلی که مکرر است یا در برنامه روزانه شما اختلال ایجاد می‌کند، ممکن است نشانه یک بیماری جدی باشد که نیاز به مراقبت پزشکی دارد. 

بیشتر بخوانید: هفت نشانه بیماری قلبی

انواع سوزش قلب

سوزش قلب به حالتی گفته می‌شود که در آن فرد احساس سوزش یا دردی در ناحیه پشت استخوان سینه تا گلو احساس می‌کند. این حالت غالباً به دلیل بازگشت محتویات اسیدی معده به مری (رفلاکس گاستروازوفاژیال) اتفاق می‌افتد. انواع آن عبارت‌اند از: 

• سوزش قلب تصادفی: این نوع سوزش قلب گاه به گاه رخ می‌دهد و معمولاً به دنبال مصرف غذاهای خاص، مصرف الکل، دخانیات، یا استرس ظاهر می‌شود. این حالت اغلب با داروهای ضداسید قابل کنترل است و نیازی به درمان‌های پیچیده پزشکی ندارد. 
• سوزش قلب مزمن (رفلاکس معده به مری یا GERD): این شکل از سوزش قلب به صورت مداوم یا با فرکانس بالایی رخ می‌دهد و زندگی روزمره را مختل می‌کند. از آنجا که GERD می‌تواند منجر به آسیب‌های جدی‌تر شود، درمان آن معمولاً شامل تغییرات سبک زندگی، داروهایی برای کاهش تولید اسید، و گاهی اوقات جراحی است. 
• رفلاکس لارنگوفارنژیال (LPR): در آن اسید معده به بالای حلق و حتی به مجاری تنفسی فوقانی بازمی‌گردد. این حالت گاهاً به سوزش قلب خاموش شهرت دارد چون ممکن است نشانه‌های کلاسیک سوزش را نداشته باشد و به جای آن باعث گرفتگی صدا، سرفه مزمن، یا احساس جسم خارجی در گلو شود. 
• سوزش قلب ناشی از داروها: برخی داروها می‌توانند باعث شل شدن عضله اسفنکتر ناحیه تحتانی مری شوند و این امر منجر به بازگشت اسید به مری و ایجاد سوزش قلب می‌شود. 
• سوزش قلب حاملگی: در دوران حاملگی به دلیل تغییرات هورمونی و فشار رحم بزرگ شده به معده، زنان باردار ممکن است دچار سوزش قلب شوند. این نوع معمولاً پس از زایمان برطرف می‌شود. 

علائم سوزش قلب

علائم سوزش قلب عبارتند از: 

• درد سوزشی در قفسه سینه که معمولاً بعد از غذا خوردن رخ می‌دهد و ممکن است در شب بیشتر اتفاق بیفتد
• دردی که هنگام دراز کشیدن یا خم شدن بدتر می‌شود
• طعم تلخ یا اسیدی در دهان
• سوزش سردل

علل

سوزش قلب زمانی اتفاق می‌افتد که اسید معده به لوله‌ای که غذا را از دهان شما به معده می‌برد (مری) برمی‌گردد. 

به طور معمول، زمانی که غذا بلعیده می‌شود، یک نوار عضلانی در اطراف انتهای مری (اسفنکتر تحتانی مری) شل می‌شود تا غذا و مایعات به معده بریزند. سپس عضله دوباره سفت می‌شود. 

اگر اسفنکتر تحتانی مری آنطور که باید کار نکند، اسید معده می‌تواند به مری برگردد (ریفلاکس اسید) و باعث سوزش سر دل شود. هنگامی که شما خم شده‌اید یا دراز کشیده اید، پشتیبان اسید ممکن است بدتر شود. 

رفلاکس اسید زمانی اتفاق می‌افتد که عضله اسفنکتر در انتهای پایین مری در زمان نامناسبی شل می‌شود و به اسید معده اجازه می‌دهد تا به مری شما برگردد. این می‌تواند باعث سوزش سر دل و سایر علائم و نشانه‌ها شود. رفلاکس مکرر یا مداوم می‌تواند منجر به رفلاکس اسید، GERD و سوزش سر دل و فتق هیاتال شود. 

غذاهایی که باعث سوزش قلب می‌شوند

برخی از غذاها و نوشیدنی‌ها می‌توانند باعث سوزش سر دل در برخی افراد شوند، از جمله: 

• غذاهای ادویه دار
• پیازها
• محصولات مرکبات
• محصولات گوجه فرنگی، مانند سس کچاپ
• غذاهای چرب یا سرخ شده
• نعناع تند
• شکلات
• الکل، نوشابه‌های گازدار، قهوه یا سایر نوشیدنی‌های کافئین دار
• وعده‌های غذایی حجیم یا چرب

عوامل خطر

درد قفسه سینه ممکن است از علائم حمله قلبی باشد. اگر درد یا فشار شدید قفسه سینه دارید، به ویژه هنگامی که با درد در بازو یا فک یا مشکل در تنفس همراه است، فوراً به دنبال کمک باشید. عوامل خطر عبارت‌اند از: 

• سوزش سر دل بیش از دو بار در هفته رخ می‌دهد
• با وجود استفاده از داروها، علائم همچنان ادامه دارد
• در بلعیدن مشکل دارید
• حالت تهوع یا استفراغ مداوم دارید
• به دلیل کم اشتهایی یا مشکل در غذا خوردن، کاهش وزن دارید

همچنین بخوانید: درد قفسه سینه در خواب شانه چیست؟

عوارض

سوزش قلب که به طور مکرر اتفاق می‌افتد و در روال عادی زندگی اختلال ایجاد می‌کند، بیماری رفلاکس معده به مری (GERD) در نظر گرفته می‌شود. درمان بیماری رفلاکس معده به مری (GERD) ممکن است به داروهای تجویزی و گاه به جراحی یا سایر روش‌ها نیاز داشته باشد. GERD می‌تواند به طور جدی به مری شما آسیب برساند یا منجر به تغییرات پیش سرطانی در مری به نام مری بارت شود. 

پیشگیری و مراقبت

تغییرات سبک زندگی می‌تواند به کاهش سوزش سر دل که اصلی‌ترین دلیل سوزش قلب است، کمک کند: 

• وزن سالم را حفظ کنید. وزن اضافی به شکم فشار می‌آورد، معده را بالا می‌برد و باعث می‌شود اسید به مری برگردد. 
• از پوشیدن لباس‌های تنگ که به شکم و اسفنکتر تحتانی مری فشار وارد می‌کند خودداری کنید. 
• از غذاهایی که باعث سوزش سر دل می‌شود خودداری کنید. 
• از دراز کشیدن بعد از غذا خودداری کنید. برای این کار ۲ تا ۳ ساعت صبر کنید. 
• از خوردن دیر هنگام غذا خودداری کنید. 
• اگر به طور منظم در شب یا هنگام خوابیدن دچار سوزش سر دل می‌شوید، سر تخت خود را بالا بیاورید. بالا بردن سر با بالش‌های اضافی معمولاً موثر نیست و باید شیب بدن را در هنگام خواب تنظیم کنید. 
• از مصرف سیگار و الکل خودداری کنید. هم سیگار کشیدن و هم نوشیدن الکل باعث کاهش توانایی اسفنکتر تحتانی مری برای عملکرد صحیح می‌شود. 
• از وعده‌های غذایی حجیم خودداری کنید، در عوض وعده‌های غذایی کوچک به تعداد بیشتری در طول روز بخورید. 

تشخیص سوزش قلب

برای تعیین اینکه دلیل سوزش قلب چیست معمولا از روش‌هایی که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم استفاده می‌شود. این ر. ش‌ها عبارت‌اند از: 

• اشعه ایکس، برای مشاهده شکل و وضعیت مری و معده 
• آندوسکوپی، برای مشاهده مری یا برداشتن یک نمونه بافت (بیوپسی) برای تجزیه و تحلیل
• آزمایشات کاوشگر اسید سرپایی، برای شناسایی زمان و مدت زمان بازگشت اسید معده به مری. یک مانیتور اسیدی که در مری شما قرار می‌گیرد به یک کامپیوتر کوچک متصل می‌شود که آن را به دور کمر یا با بند روی شانه‌تان می‌بندند. 
• تست تحرک مری، برای اندازه گیری حرکت و فشار در مری 

درمان سوزش قلب

بسیاری از داروهای مسکن به تسکین سوزش قلب کمک می‌کنند، دیگر گزینه‌ها عبارت‌اند از: 

• آنتی اسیدها که به خنثی کردن اسید معده کمک می‌کنند. آنتی اسیدها ممکن است تسکین سریعی ایجاد کنند. اما آن‌ها نمی‌توانند مری آسیب دیده توسط اسید معده را درمان کنند. 
• مسدود کننده‌های H۲ که می‌توانند اسید معده را کاهش دهند. مسدودکننده‌های H۲ به سرعت آنتی اسیدها عمل نمی‌کنند، اما ممکن است تسکین طولانی‌تری داشته باشند. به عنوان مثال می‌توان به سایمتیدین (Tagamet HB) و فاموتیدین (Pepcid AC) اشاره کرد. 
• مهارکننده‌های پمپ پروتون، که همچنین می‌توانند اسید معده را کاهش دهند. به عنوان مثال می‌توان از اسومپرازول (Nexium 24HR)، لانزوپرازول (Prevacid 24HR) و امپرازول (Prilosec OTC) نام برد. 

کلام پایانی 

سوزش قلب ممکن است یک مشکل شایع باشد، اما با پیروی از روش‌های درست می‌توان آن را مدیریت کرد و از بروز مشکلات جدی‌تر پیشگیری نمود. در این مقاله سعی شده تا با بررسی دقیق و ارائه اطلاعات مفید، گامی در جهت ارتقا آگاهی شما در مورد این عارضه برداریم و راه‌هایی برای بهبود کیفیت زندگی در اختیار شما قرار دهیم. 

سوالات متداول