اسکن هسته‌ای قلب چیست و چه کاربردی دارد؟

در دنیای پزشکی پیشرفت‌های فراوانی در زمینه تشخیص و درمان بیماری‌های قلبی و عروقی به وجود آمده است. یکی از این پیشرفت‌ها، اسکن هسته‌ای قلب است که به وسیله‌ی تکنولوژی پیشرفته‌ای قدرتمند، قادر به تصویربرداری دقیق و جامع از حالت عملکردی و ساختاری قلب می‌شود. برای آشنایی کامل با آن تا آخر مقاله، همراه ما باشید.

اسکن هسته‌ای قلب چیست؟ 

اسکن قلب هسته ای، که گاهی به عنوان تست استرس هسته‌ای شناخته می‌شود، از یک دوربین خاص و مقدار کمی مواد رادیواکتیو برای ایجاد تصاویر واضح از قلب استفاده می‌کند. تصویربرداری هسته‌ای می‌تواند بافت عضلانی قلب آسیب‌دیده را تشخیص دهد و میزان جریان خون در اطراف قلب و پمپاژ آن به بدن را ارزیابی کند. 

فواید اسکن هسته‌ای قلب

اسکن قلب هسته‌ای یک روش تشخیصی پیشرفته است که با استفاده از رادیو ایزوتوپ‌ها و دستگاه‌های تصویربرداری هسته‌ای، عکسبرداری از قلب و تحلیل عملکرد آن را انجام می‌دهد. این روش دارای مزایای بسیاری است که عبارت‌اند از: 

• تشخیص دقیق: اسکن قلب هسته‌ای با دقت بالا از قلب و عروق عکسبرداری می‌کند. این روش قابلیت تشخیص بیماری‌های قلبی مانند آنژین صدری، تجمع لخته خون و اختلالات عروقی را دارد. 
• ارزیابی عملکرد قلب: با استفاده از اسکن قلب هسته‌ای، می‌توان عملکرد عضله قلب، پمپاژ خون، و تامین خون به بافت‌های قلبی را ارزیابی کرد. این اطلاعات به پزشک کمک می‌کند تا درمان مناسب را تعیین کند و عملکرد قلب را بهبود بخشد. 
• ارزیابی عروق کرونری: این روش، قادر است عروق کرونری را تصویربرداری کند و نشان دهد که آیا عروق قلبی دچار تنگی یا بسته شدن شده‌اند. این اطلاعات، برای تشخیص بیماری عروق کرونری مانند آنژین، مهم است. 
• امنیت: استفاده از رادیو ایزوتوپ‌ها در اسکن قلب هسته‌ای به طور کلی ایمن است و توانایی تشخیص بیماری را با خطر کمتری نسبت به روش‌های دیگر دارد. 
• پیگیری درمان: اسکن قلب هسته‌ای می‌تواند به پزشک کمک کند تا پاسخ به درمان را ارزیابی کند و تغییرات در عملکرد قلب را پیگیری کند. این روش می‌تواند برای مانیتورینگ بیماران بعد از عمل جراحی قلب یا درمان‌های دارویی مفید باشد. 

بیشتر بخوانید: انواع بیماری‌های قبلی و عروقی

عوارض اسکن هسته‌ای قلب

تست استرس هسته‌ای در بیشتر موارد ایمن و بدون عوارض جدی است. با این حال، در برخی موارد ممکن است عوارض کوچک و کمی داشته باشد. برخی از عوارض ممکن آن عبارتند از: 

ریسک تماس با رادیوایزوتوپ 

استفاده از رادیو ایزوتوپ‌ها در اسکن قلب به طور کلی ایمن است، اما برخی از افراد ممکن است به آن واکنش داشته باشند. در نتیجه، تماس با رادیو ایزوتوپ ممکن است باعث بروز عوارض مانند خارش، قرمزی یا تورم در محل تزریق شود. این عوارض معمولاً طی چند ساعت یا چند روز بهبود می‌یابند. 

حساسیت به ماده رادیو ایزوتوپ 

در برخی از موارد، برخی از افراد ممکن است، به ماده رادیو ایزوتوپ که برای اسکن استفاده می‌شود، حساسیت داشته باشند. این حساسیت می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک مانند: خارش پوست، عطسه، سرفه و تنگی نفس شود. در صورتی که به مواد رادیو ایزوتوپ حساسیت دارید، بهتر است به پزشک خود اطلاع دهید. 

ریسک پرتو 

رادیو ایزوتوپ‌های استفاده شده در تست استرس هسته‌ای، حاوی پرتو هستند. با این حال، مقدار پرتو در آن بسیار کم است و برای بیشتر افراد ایمن است. با این حال، اگر بیمار، مادر باردار یا شیرده است، بهتر است به پزشک خود اطلاع دهد تا در مورد ریسک‌ها و فواید آن در این شرایط خاص مشاوره بگیرد. 

کاربرد اسکن هسته‌ای قلب

بیماری‌های قلبی و عروقی توسط این روش تصویربرداری تشخیصی پیشرفته، تشخیص و ارزیابی قرار می‌گیرد. کاربردهای آن قلب عبارت‌اند از: 

• تشخیص بیماری عروق کرونری
• ارزیابی عملکرد قلب
• تشخیص ناهنجاری‌های عضله قلب
• ارزیابی پاسخ به درمان
• ارزیابی مشکلات مورفولوژیکی قلب

قبل از اسکن هسته‌ای قلب

مواردی که قبل از انجام اسکن قلب هسته‌ای باید به پزشک اطلاع داده شود عبارت‌اند از: 

• قرص‌هایی که مصرف می‌کنید اطلاع دهید
• اگر در دوران بارداری یا شیردهی هستید اطلاع دهید
• بگوید که قبلاً اسکن هسته‌ای انجام داده‌اید یا نه
• تست باریم یا اشعه ایکس به تازگی انجام داده‌اید یا خیر
• داشتن هرگونه شکستگی یا مفصل مصنوعی
• وجود هر گونه آلرژی

در حین اسکن

به بیمار یک ردیاب (مواد رادیواکتیو) داده می‌شود. آن‌ها ممکن است تزریق، بلعیده یا استنشاق شود. اسکن، بلافاصله انجام شود، یا ممکن است لازم باشد چند ساعت یا حتی چند روز صبر کنید تا مواد ردیاب در قسمتی از بدن که مورد مطالعه قرار می‌گیرد متمرکز شود. روی یک میز تصویربرداری می‌خوابد و یک دوربین بزرگ در نزدیکی بدن او قرار می‌گیرد. بیمار باید در حالی که دوربین عکس می‌گیرد تا جایی که می‌تواند ثابت بماند. 

بعد از اسکن

بهتر است که پس از اسکن مقدار زیادی آب نوشید تا به پاکسازی ردیاب از بدن کمک کند. 

کلام پایانی 

اسکن هسته‌ای قلب، یک روش تصویربرداری پیشرفته است که در تشخیص و ارزیابی بیماری‌های قلبی و عروقی بسیار مؤثر است. این روش با استفاده از رادیو ایزوتوپ‌ها، جریان خون در عروق قلبی را نمایش می‌دهد و میزان تنگی و بسته شدن آن‌ها را ارزیابی می‌کند. همچنین، این روش، قادر به ارزیابی عملکرد قلب، تشخیص ناهنجاری‌های عضله قلب و ارزیابی پاسخ به درمان است. با این روش، می‌توان ناهنجاری‌های قلبی را زودتر تشخیص داد و درمان مناسب را تعیین کرد. این روش اسکن به عنوان یک ابزار تشخیصی حیاتی، در بهبود مراقبت از بیماران قلبی و عروقی نقش مهمی ایفا می‌کند. 

سوالات متداول