پریکاردیت : انواع، علائم و درمان غیر جراحی آن!

پریکاردیت به وضعیت التهابی پریکاردیوم اطلاق می‌شود. پریکاردیوم یک غشاء دو لایه و نازک است که قلب را از سطح خارجی پوشانده و در هنگام تپش قلب، به حرکت آن کمک می‌کند. این غشاء پرده‌مانند قلب را در مقابل عفونت‌ها محافظت می‌کند و از آسیب دیدن آن جلوگیری می‌کند. همچنین، پریکاردیت با جلوگیری از بزرگ شدن قلب در پاسخ به افزایش حجم خون، عملکرد صحیح و مؤثر قلب را حفظ می‌کند.

پریکاردیت چیست؟

پریکارد، به پرده‌های حد واسط بین قلب و سایر اعضای داخل قفسه سینه اطلاق می‌شود. این پرده یک کیسه دو لایه است که لایه داخلی آن بر روی قلب چسبیده است و لایه خارجی آن بر روی ریه، دیافراگم و سایر اعضای مجاور قلب چسبیده است. فضای پریکارد، که بین این دو لایه وجود دارد، حاوی مقداری مایع است. سطوح مجاور این دو لایه از یک لایه سلول نازک پوشیده شده است و سطحی بسیار صاف دارد. به دلیل وجود مایع در فضای پریکارد و سطح داخلی صاف این لایه‌ها، در زمان انقباض و انبساط قلب با کمترین اصطکاک بر روی هم حرکت می‌کنند و مانع از ایجاد تغییرات در حرکات قلب و اعضای مجاور آن می‌شوند.

pericarditis به وضعیت التهابی پریکاردیوم گفته می‌شود که در آن، به دلیل التهاب، دو لایه پریکارد شل و قابل انعطاف می‌شوند و در هنگام انقباض و انبساط قلب با یکدیگر سایش می‌کنند.

انواع پریکاردیت

پریکاردیت سه نوع اصلی دارد؛ پریکاردیت حاد، پریکاردیت با عود مکرر،‌ پریکاردیت مزمن. در ادامه به بررسی این‌ها پرداخته‌ایم.

• پریکاردیت حاد: در این نوع، علائم پریکاردیت شدید و ناگهانی ظاهر می‌شوند و معمولاً در عرض چند روز تا چند هفته بهبود می‌یابند.
• پریکاردیت با عود مکرر: در این نوع، علائم پریکاردیت به صورت مکرر و با فواصل زمانی متفاوت ظاهر می‌شوند و معمولاً نشانه‌ی یک بیماری مزمن هستند.
• پریکاردیت مزمن: در این نوع، علائم پریکاردیت به صورت مداوم و برای مدت بیش از سه ماه حضور دارند.

علائم پریکاردیت چیست؟

علائم پریکاردیت شامل موارد زیر می‌شود:

• درد در قفسه سینه که ممکن است به شانه و بازوی چپ هم تیر کشیده شود.
• تنگی نفس و سرفه خشک
• تب و لرز
• ضربان قلب سریع (تاکی کاردی)
• خستگی و ضعف عمومی
• افزایش درد در هنگام تنفس عمیق یا دراز کشیدن

در صورت تجربه هر یک از این علائم، بهتر است به پزشک متخصص قلب مراجعه کرده و در صورت نیاز، درمان مناسب را دریافت کنید.

پریکاردیت چگونه تشخیص داده مي‌شود؟

برای تشخیص pericarditis آزمایشات مختلفی انجام می‌شود. برخی از رایج‌ترین آزمایشات تشخیص پریکاردیت عبارتند از:

• الکتروکاردیوگرام (EKG)
• اشعه ایکس قفسه سینه
• اکوکاردیوگرافی
• کامپیوتر توموگرافی (CT) قلب
• تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI) قلب

در ادامه به بررسی این روش‌ها پرداخته‌ایم.

الکتروکاردیوگرام (EKG)

این آزمایش، فعالیت الکتریکی قلب را شناسایی و ثبت می‌کند و برخی از نتایج EKG می‌تواند پریکاردیت را نشان دهد.

اشعه ایکس قفسه سینه

با این آزمایش، از داخل قفسه سینه، از جمله قلب، ریه‌ها و رگ‌های خونی شما، عکس گرفته می‌شود. تصاویر می‌تواند نشان دهد که آیا قلب بزرگ شده است یا خیر.

اکوکاردیوگرافی

این آزمایش با استفاده از امواج صوتی، تصاویری از قلب شما ایجاد می‌کند و اندازه و شکل آن و میزان کارایی آن را نشان می‌دهد. این می‌تواند نشان دهد که آیا مایعات در پریکارد تجمع یافته‌اند یا خیر.

کامپیوتر توموگرافی (CT) قلب

این آزمایش، با استفاده از اشعه ایکس، تصویری واضح و دقیق از قلب و پریکارد شما گرفته و به رد سایر دلایل درد قفسه سینه کمک می‌کند.

تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI) قلب

در این آزمایش، از آهن‌ربا و امواج رادیویی برای تشکیل تصاویر دقیق از اندام‌ها و بافت‌های شما استفاده می‌شود. این تصویر برداری می‌تواند تغییراتی را در پریکارد نشان دهد.

درمان پریکاردیت بدون جراحی

درمان pericarditis بدون جراحی ممکن است شامل تجویز داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAID) مانند ایبوپروفن و آسپیرین باشد که برای کاهش التهاب و درد مصرف می‌شوند. در صورتی که پریکاردیت شما مزمن باشد، ممکن است پزشک شما به شما NSAID یا کلشی سین را به مدت چند سال تجویز کند. همچنین، داروهای ادرار آور ممکن است به شما تجویز شود تا به آزاد شدن مایعات اضافی کمک کنند. اگر شما مشکل ضربان قلب دارید، حتما با پزشک خود مشورت کنید.

در برخی موارد، پزشک شما ممکن است داروهای دیگری مانند استروئیدها، آزاتیوپرین، ایمونوگلوبین‌های انسانی IV یا آناکینرا را برای شما تجویز کند. اما مهم است به یاد داشته باشید که در صورتی که علائم پریکاردیت شما شدید باشد یا درمان با داروها موثر نباشد، ممکن است به جراحی نیاز داشته باشید.

کلام آخر

pericarditis به معنای التهاب پرده دور قلب است که معمولاً به صورت خفیف و ملایم است و به طور خود به خود بهبود می‌یابد. با این حال، در برخی موارد، اگر این بیماری درمان نشود، می‌تواند به پریکاردیت مزمن و مشکلات جدی دیگری منجر شود که سلامت فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

برای بهبود کامل از پریکاردیت، نیاز به چند هفته یا چند ماه زمان است. برای دستیابی به بهبودی کامل، نیاز است که استراحت کافی داشته باشید و مراقبت‌هایی که پزشک شما توصیه کرده است را رعایت کنید. این اقدامات می‌تواند به کاهش خطر ابتلا به این بیماری دوباره کمک کند.