تلفن تماس

09383003005

تهران ، خیابان ولیعصر بالاتر از بیمارستادن دی کوچه 14 پلاک 11 ساختمان پزشکان شفق

header img

درمان فشار خون

درمان فشار خون

فشار خون بالا را قاتل خاموش نیز می‌گویند زیرا بیماریی است که در ظاهر بی‌صدا پیش می‌رود اما در باطن، باعث مشکلات جدی مانند سکته قلبی، مغزی، نارسایی کلیه و کاهش طول عمر می‌شود. با اینکه میلیون‌ها نفر در سراسر جهان به آن مبتلا هستند، بسیاری از افراد از وجود این بیماری در بدن خود بی‌خبرند. اما خبر خوب این است با تشخیص به‌موقع و درمان اصولی، می‌توان فشار خون را کنترل کرد و از عوارض خطرناک آن جلوگیری کرد. درمان فشار خون صرفا وابسته به دارو نیست؛ بلکه یک برنامه ترکیبی از تغذیه، تحرک، کاهش استرس و تغییر سبک زندگی است که با نظارت دقیق پزشکی بیشترین اثربخشی را دارد. دکتر لعبت رضاییان، با رویکردی علمی، دقیق و به‌روز در حوزه مدیریت بیماری‌های مزمن مانند فشار خون، به بیماران کمک می‌کند تا بدون ترس و با اطمینان، فشار خون خود را کنترل کنند و کیفیت زندگی‌شان را حفظ کنند.

فشار خون چیست؟

فشار خون، نیرویی است که خون در حال پمپاژ توسط قلب به دیواره‌های رگ‌های خونی وارد می‌کند. این نیرو به حرکت خون در سراسر بدن کمک می‌کند تا اکسیژن و مواد مغذی به سلول‌ها برسند و ضایعات بدن دفع شوند. فشار خون معمولا با دو عدد اندازه‌گیری می‌شود. فشار سیستولیک (عدد بالا) فشار خون در لحظه‌ای که قلب منقبض می‌شود و خون را به داخل رگ‌ها پمپ می‌کند و فشار دیاستولیک (عدد پایین) فشار خون در زمانی که قلب بین دو انقباض استراحت می‌کند. فشار خون طبیعی معمولا کمتر از 120/80 میلی‌متر جیوه است و فشار خون بالاتر از 130/80 میلی‌متر جیوه به‌عنوان فشار خون بالا (هیپرتنشن) شناخته می‌شود. فشار خون مناسب برای عملکرد صحیح اعضای بدن ضروری است. فشار خیلی بالا باعث آسیب به رگ‌ها، قلب و کلیه‌ها می‌شود و فشار خون پایین هم می‌تواند باعث ضعف و سرگیجه شود.

علت فشار خون

فشار خون بالا (Hypertension) یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن در دنیا است که به‌مرور زمان می‌تواند بدون علامت خاصی، اعضای حیاتی بدن مثل قلب، مغز، کلیه و چشم را دچار آسیب کند. شناخت علت‌های آن نقش مهمی در پیشگیری و درمان موثر دارد. به‌طور کلی، علل فشار خون به دو دسته تقسیم می‌شود:

 فشار خون اولیه (اساسی یا اولیه) (Primary Hypertension)

فشار خون اولیه شایع‌ترین نوع فشار خون است (حدود 90–95٪ از موارد) و بروز آن علت مشخصی ندارد. تشخیص علت فشار خون برای شروع درمان دقیق و هدفمند ضروری است. در بسیاری از موارد، به‌خصوص در نوع ثانویه، درمان عامل زمینه‌ای می‌تواند فشار خون را به حالت طبیعی بازگرداند. اما معمولا در اثر ترکیبی از عوامل زیر به‌وجود می‌آید که شامل:

  • وراثت و ژنتیک (سابقه خانوادگی فشار خون بالا)
  • افزایش سن (با بالا رفتن سن، احتمال افزایش فشار بیشتر می‌شود)
  • چاقی و اضافه‌وزن
  • مصرف زیاد نمک
  • کم‌تحرکی و سبک زندگی بی‌تحرک
  • استرس مزمن و اضطراب بالا
  • مصرف زیاد الکل یا دخانیات
  • خواب ناکافی یا اختلالات خواب (مثل آپنه خواب)

فشار خون ثانویه (Secondary Hypertension)

فشار خون ثانویه در مقابل فشار خون اولیه کمتر شایع است ولی معمولا دلیل مشخص و قابل درمان دارد. همچنین ناگهانی و شدیدتر از نوع اولیه آن بروز می‌کند. برخی علل فشار خون ثانویه عبارتند از:

  • بیماری‌های کلیوی (نارسایی یا التهاب کلیه)
  • پرکاری غده فوق کلیوی (فئوکروموسیتوما، کوشینگ)
  • پرکاری تیروئید یا کم‌کاری شدید
  • بارداری (پره‌اکلامپسی)
  • مصرف برخی داروها
  • قرص‌های ضدبارداری
  • کورتون‌ها
  • داروهای ضداحتقان
  • مواد مخدر مانند کوکائین
  • آپنه انسدادی خواب (OSA)
  • اختلالات مادرزادی رگ‌ها مانند تنگی آئورت

همچنین بخوانید: انواع فشار خون پایین

علت فشار خون

علائم فشار خون

یکی از ویژگی‌های خطرناک فشار خون بالا (Hypertension) این است که اغلب بدون علامت مشخصی بروز می‌کند و سال‌ها در بدن بدون هشدار باقی می‌ماند. به همین دلیل، به آن قاتل خاموش می‌گویند. با این حال، در برخی افراد مخصوصا وقتی فشار خون به‌طور ناگهانی یا شدید بالا می‌رود ممکن است علائم خاصی بروز کند. از آنجایی که در بیشتر افراد فشار خون بالا هیچ علامتی ندارد، تنها راه مطمئن برای تشخیص آن، اندازه‌گیری منظم فشار خون است. دکتر لعبت رضاییان با ارائه برنامه‌های دقیق بررسی، پایش و درمان فشار خون، به شما کمک می‌کند تا پیش از آن‌که علائم خطرناک بروز کنند، این بیماری را در کنترل کامل خود داشته باشید. شایع‌ترین علائم فشار خون بالا ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • سردردهای مکرر یا شدید (به‌ویژه در پشت سر و صبح‌ها)
  • سرگیجه یا احساس سبکی سر
  • تپش قلب یا ضربان غیرطبیعی
  • تاری دید یا لکه‌های سیاه در دید
  • خون‌دماغ بدون علت مشخص
  • تنگی نفس هنگام فعالیت یا در خواب
  • خستگی یا احساس ضعف عمومی
  • سوزش یا درد در قفسه سینه (در موارد پیشرفته)
  • اضطراب یا بی‌قراری شدید
  • درد شدید در قفسه سینه
  • تنگی نفس شدید
  • مشکل در تکلم یا درک
  • بی‌حسی یا ضعف در صورت، بازو یا پا
  • سردرگمی یا کاهش سطح هوشیاری

تشخیص فشار خون

فشار خون بالا یکی از بیماری‌هایی است که به‌دلیل نداشتن علائم واضح، فقط از طریق اندازه‌گیری دقیق و مکرر فشار خون قابل تشخیص است. به همین دلیل، تشخیص زودهنگام و پایش منظم آن نقش بسیار مهمی در پیشگیری از عوارض جدی مانند سکته مغزی، نارسایی قلبی و آسیب کلیوی دارد. مراحل تشخیص فشار خون عبارتنداز:

  • اندازه‌گیری فشار خون با دستگاه استاندارد:  اندازه‌گیری باید در حالت نشسته، پس از چند دقیقه استراحت، و در هر دو دست انجام شود. اگر فشار بالاتر از 130/80 میلی‌متر جیوه باشد، نیاز به بررسی‌های بیشتر دارد. افرادی که دارای فشار خون بالا هستند. یک بار فشار بالا، الزاما به معنای بیماری نیست.
  • مانیتورینگ فشار خون در منزل یا ۲۴ ساعته (ABPM): در برخی موارد، برای تشخیص دقیق‌تر فشار خون از روش‌هایی مانند اندازه‌گیری در منزل (HBPM) بیمار در چند روز متوالی، در ساعات مختلف فشار خون خود را در خانه ثبت می‌کند و مانیتورینگ ۲۴ ساعته (Holter یا ABPM) دستگاه کوچکی به بازو متصل می‌شود که فشار خون را در طول شبانه‌روز اندازه‌گیری می‌کند.
  • آزمایش‌های تکمیلی برای بررسی علت یا عوارض فشار خون: اگر فشار خون بالا تایید شود، پزشک ممکن است آزمایش‌هایی مانند آزمایش خون (بررسی قند، چربی، عملکرد کلیه، هورمون‌ها)، آزمایش ادرار (برای بررسی پروتئین یا دفع غیرطبیعی مواد)، نوار قلب (ECG) و اکوکاردیوگرافی (برای بررسی عملکرد قلب) را تجویز کند.

درمان فشار خون بالا

درمان فشار خون بالا (Hypertension) با هدف کاهش خطر بروز سکته، بیماری قلبی، نارسایی کلیه و سایر عوارض جدی انجام می‌شود. این درمان معمولا ترکیبی از تغییر سبک زندگی و دارودرمانی است، که توسط پزشک براساس شرایط بدنی، سن، بیماری‌های زمینه‌ای و سطح فشار خون تجویز می‌شود.برخی از مهم‌ترین درمان‌های فشار خون که می‌توانید به راحتی حتی در منزل آن‌ها را انجام دهید عبارتنداز:

درمان فشار خون بالا با دارو

اگر تغییرات سبک زندگی به تنهایی موثر نباشد یا بیمار فشار بالایی داشته باشد، پزشک داروهای ضد فشار خون را تجویز می‌کند. این داروها ممکن است به‌صورت تکی یا ترکیبی استفاده شوند. انتخاب دارو بر اساس شرایط فردی، سن، جنسیت، سابقه بیماری قلبی، دیابت یا نارسایی کلیه انجام می‌شود. انواع داروهای درمان فشار خون عبارتنداز:

  • دیورتیک‌ها (ادرارآورها): کمک به دفع نمک و آب اضافی از بدن
  • مهارکننده‌های ACE: کاهش تنگی رگ‌ها و بار قلب
  • آنتاگونیست‌های گیرنده آنژیوتانسین II (ARBs): عملکرد مشابه ACE ولی با تحمل بهتر
  • مسدودکننده‌های بتا (Beta-blockers): کاهش ضربان قلب و فشار
  • مسدودکننده‌های کانال کلسیم: کاهش انقباض عضلات دیواره رگ‌ها

درمان فشار خون با دارو

درمان فشار خون بالا در منزل

کنترل فشار خون بالا نیازمند مراقبت و توجه مداوم است. بسیاری از روش‌های مؤثر در کاهش فشار خون را می‌توانید در محیط منزل و با تغییرات سبک زندگی انجام دهید. این اقدامات ساده اما حیاتی می‌توانند به پیشگیری از عوارض جدی کمک کنند و کیفیت زندگی شما را بهبود بخشند. فشار خون خود را حداقل هفته‌ای ۲-۳ بار در ساعات مشخص و به‌درستی با دستگاه فشارسنج دیجیتال یا جیوه‌ای اندازه‌گیری کنید. همچنین مصرف الکل را محدود کرده و در صورت امکان کاملا ترک کنید. سیگار باعث تنگ شدن رگ‌ها و افزایش فشار خون می‌شود؛ ترک آن بسیار مهم است. از تکنیک‌های آرام‌سازی مانند مدیتیشن، یوگا، تنفس عمیق یا پیاده‌روی در طبیعت استفاده کنید.

درمان فشار خون بالا با رژیم غذایی

رژیم غذایی سالم و متعادل یکی از موثرترین راهکارها برای کنترل و کاهش فشار خون بالا است. تغییر در نوع مواد غذایی مصرفی می‌تواند تاثیر قابل‌توجهی در کاهش فشار خون، بهبود سلامت قلب و کاهش خطر بروز بیماری‌های مزمن داشته باشد. مصرف زیاد نمک اصلی‌ترین عامل افزایش فشار خون است به همین دلیل توصیه می‌شود روزانه کمتر از ۵ گرم نمک مصرف شود. همچنین برای داشتن رژیم غذایی سالم بهتر است مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، لبنیات کم‌چرب، گوشت سفید، ماهی و آجیل را زیاد کنید و مصرف چربی‌های اشباع و ترانس را کاهش دهید. به جای آن از روغن‌های گیاهی سالم مانند روغن زیتون، آووکادو و ماهی‌های چرب (مثل سالمون) استفاده کنید.

درمان فشار خون با رژیم غذایی

درمان فشار خون با ورزش و کاهش وزن

کاهش وزن یکی از مؤثرترین روش‌های طبیعی و غیردارویی برای کنترل و کاهش فشار خون بالا است. اضافه وزن و چاقی به‌عنوان عوامل مهم افزایش فشار خون شناخته شده‌اند و با کاهش وزن می‌توان تاثیر چشمگیری بر بهبود وضعیت قلب و عروق داشت. وزن کمتر به معنای کاهش حجم خون و بار کاری کمتر برای قلب است. این موضوع باعث کاهش فشار داخل رگ‌ها می‌شود. همچنین کاهش وزن به باز شدن رگ‌های خونی کمک می‌کند و باعث بهبود جریان خون می‌شود. چاقی باعث مقاومت به انسولین می‌شود که به نوبه خود می‌تواند فشار خون را بالا ببرد. کاهش وزن این مشکل را کاهش می‌دهد.

درمان فشار خون با کمک طب سنتی

در طب سنتی، فشار خون بالا اغلب به غلبه گرمی و خشکی، تجمع سودا یا اختلال در اخلاط بدن نسبت داده می‌شود. بنابراین درمان‌ها بر پایه‌ی تعدیل مزاج، پاک‌سازی بدن و اصلاح سبک زندگی بنا شده‌اند. برخی گیاهان دارویی خاصیت آرام‌بخش، مدر (ادرارآور) و گشادکننده عروق دارند و می‌توانند به کاهش فشار خون کمک کنند عبارتنداز: 

  • دمنوش چای ترش (چای قرمز): کاهش‌دهنده فشار خون و کلسترول
  • دمنوش زالزالک: آرام‌بخش قلب، کاهش استرس و فشار
  • دمنوش گل گاوزبان + لیموعمانی: مفید در کاهش اضطراب و فشار
  • عرق بیدمشک یا بهار نارنج: کمک به تقویت قلب و کاهش فشار عصبی
  • سیر: در طب سنتی و طب نوین، سیر به‌عنوان یک کاهش‌دهنده طبیعی فشار شناخته شده است.

درمان فشار خون بالا در بیماران دیالیزی

درمان فشار خون بالا (پرفشاری خون) در بیماران دیالیزی یکی از چالش‌های مهم در مراقبت از این بیماران است. زیرا پرفشاری خون هم می‌تواند عامل ایجاد نارسایی کلیه باشد و هم یکی از عوارض دیالیز. درمان باید با دقت و با در نظر گرفتن وضعیت بیمار انجام شود. تنظیم دقیق وزن خشک و کاهش مایعات اضافی باعث کاهش فشار خون می‌شود. در برخی موارد، افزایش جلسات یا طول دیالیز کمک‌کننده است و کاهش مصرف سدیم به کمتر از 2 گرم در روز توصیه می‌شود مخصوصا اگر بیمار ادرار تولید نمی‌کند. در بیماران دیالیزی، انتخاب داروی مناسب اهمیت زیادی دارد. برخی داروها ممکن است در دیالیز حذف شوند یا اثرات خاصی روی کلیه‌ها داشته باشند.

درمان فشار خون در بارداری

درمان فشار خون بالا در دوران بارداری نیازمند توجه ویژه و مدیریت دقیق است، زیرا سلامت مادر و جنین را به‌طور مستقیم تحت تاثیر قرار می‌دهد. در صورتی که فشار خون بعد از هفته ۲۰ بارداری بالا برود و همراه با دفع پروتئین در ادرار یا علائم آسیب به ارگان‌هایی مانند کبد، کلیه یا مغز باشد، تشخیص پره‌اکلامپسی مطرح می‌شود که می‌تواند به عارضه‌ی خطرناک‌تری به نام اکلامپسی (تشنج) منتهی شود. هدف اصلی درمان، کنترل فشار خون برای پیشگیری از عوارضی مانند سکته، نارسایی کلیه یا جفت‌کنی زودرس است و در عین حال باید از داروهایی استفاده شود که برای جنین بی‌خطر باشند. داروهای انتخابی برای کنترل فشار خون در بارداری شامل متیل‌دوپا، لابتالول و نیفدیپین هستند که اثربخشی مناسبی دارند و نسبتا ایمن در بارداری محسوب می‌شوند. در مواقع بحرانی مانند فشار خون بسیار بالا از داروهایی مثل هیدرالازین به صورت وریدی در بیمارستان استفاده می‌شود. در مقابل، داروهایی مانند مهارکننده‌های ACE (مثل انالاپریل) یا ARBs (مثل لوزارتان) و برخی دیورتیک‌ها در بارداری ممنوع هستند، چون می‌توانند به رشد جنین آسیب برسانند یا باعث ناهنجاری‌های مادرزادی شود.

همچمیم بخوانید: فشار خون وضعیتی

درمان فشار خون در بارداری

عوارض فشار خون

فشار خون بالا (پرفشاری خون) اگر به‌درستی کنترل نشود، می‌تواند به مرور زمان عوارض جدی و حتی تهدیدکننده‌ی حیات ایجاد کند. این عوارض به دلیل آسیب تدریجی به رگ‌ها، قلب، مغز، کلیه‌ها و سایر ارگان‌ها رخ می‌دهند. در ادامه به مهم‌ترین عوارض فشار خون بالا اشاره می‌شود:

نارسایی قلبی: قلب برای پمپاژ در برابر فشار بالا مجبور به کار بیشتر است، که در بلندمدت باعث ضخیم شدن عضله قلب (هیپرتروفی) و نهایتا نارسایی می‌شود.

  • بیماری عروق کرونر: فشار خون بالا باعث آسیب به دیواره رگ‌ها و تجمع پلاک می‌شود که خطر سکته قلبی را افزایش می‌دهد.
  • آریتمی (نامنظمی ضربان قلب): به ویژه در مواردی که قلب دچار بزرگ‌شدگی یا نارسایی شود.
  • آنوریسم (بیرون‌زدگی دیواره رگ): به‌ویژه در آئورت که در صورت پارگی می‌تواند کشنده باشد.
  • سکته مغزی (Stroke): پرفشاری خون مهم‌ترین عامل خطر سکته مغزی ایسکمیک (انسدادی) و هموراژیک (خونریزی) است.
  • اختلال شناختی و زوال عقل (دمانس): آسیب به رگ‌های کوچک مغز می‌تواند عملکرد ذهنی را به‌مرور کاهش دهد.
  • حمله ایسکمیک گذرا (TIA): یا سکته‌های خفیف موقتی که هشداردهنده سکته کامل هستند.
  • رتینوپاتی هیپرتانسیو: آسیب به عروق شبکیه که می‌تواند باعث تاری دید یا حتی نابینایی شود.
  • خونریزی داخل چشم یا تورم عصب بینایی: در فشارهای بسیار بالا (اورژانس هیپرتانسیو).
  • نارسایی مزمن کلیه: فشار بالا باعث آسیب به عروق ریز کلیه و کاهش عملکرد آن می‌شود.
  • پروتئینوری: وجود پروتئین در ادرار به‌دلیل آسیب به فیلترهای کلیوی.
  • پره‌اکلامپسی و اکلامپسی: که می‌تواند منجر به تشنج، آسیب کبدی و کلیوی، و مرگ مادر یا جنین شود.
  • زایمان زودرس یا محدودیت رشد جنین: به دلیل کاهش خون‌رسانی جفت.
  • خستگی مزمن، سردرد، سرگیجه، تپش قلب: در فشار بالا دیده می‌شوند، مخصوصا اگر کنترل نشده باشد.
  • کاهش کیفیت زندگی: به دلیل علائم جسمی و روانی ناشی از عوارض مزمن.

روش‌های پیشگیری از فشار خون

پیشگیری از فشار خون بالا (پرفشاری خون) اهمیت زیادی دارد، چون این بیماری اغلب خاموش است و بدون علامت خاصی به مرور زمان باعث آسیب به قلب، مغز، کلیه‌ها و سایر اندام‌ها می‌شود. خوشبختانه با رعایت چند اصل ساده در سبک زندگی، می‌توان از بروز آن جلوگیری کرد یا دست‌کم آن را به‌خوبی کنترل نمود. در ادامه مهم‌ترین روش‌های پیشگیری از فشار خون بالا به‌صورت خلاصه و کاربردی بیان می‌شود:

  • مصرف نمک را به کمتر از ۵ گرم در روز (حدود یک قاشق چای‌خوری) کاهش دهید.
  • از غذاهای پرنمک مانند کنسروها، چیپس، سوسیس، کالباس، ترشی، پنیر شور و غذاهای فرآوری‌شده پرهیز کنید.
  • در غذا به جای نمک از ادویه‌های طبیعی، لیمو، سیر یا سبزیجات معطر استفاده کنید.
  • مصرف بیشتر میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل، حبوبات و لبنیات کم‌چرب.
  • کاهش چربی‌های اشباع و حذف چربی‌های ترانس (مثل روغن‌های جامد).
  • افزایش مصرف پتاسیم از منابعی مانند موز، آووکادو، اسفناج و سیب‌زمینی.
  • کاهش ۵ تا ۱۰ کیلوگرم وزن در افراد چاق می‌تواند تاثیر چشمگیری در کاهش فشار خون داشته باشد.
  • حداقل ۳۰ دقیقه ورزش هوازی (مثل پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری یا شنا) در اکثر روزهای هفته.
  • فعالیت بدنی کمک می‌کند تا فشار خون کاهش یابد و وزن کنترل شود.
  • سیگار فشار خون را به طور موقت افزایش می‌دهد و خطر بیماری‌های قلبی-عروقی را بالا می‌برد.
  • الکل نیز می‌تواند فشار خون را بالا ببرد و باید یا به‌طور کامل حذف یا محدود شود.
  • استرس مزمن می‌تواند باعث افزایش فشار خون شود.
  • تکنیک‌هایی مثل تنفس عمیق، مدیتیشن، یوگا، نماز و خواب کافی به کنترل استرس کمک می‌کنند.
  • ۷ تا ۸ ساعت خواب شبانه‌ی باکیفیت داشته باشید.
  • در صورت داشتن دیابت، چربی خون بالا یا سابقه خانوادگی فشار خون، به‌صورت منظم فشار خون خود را چک کنید.
  • مصرف داروها را مطابق نظر پزشک ادامه دهید و چکاپ‌های دوره‌ای داشته باشید.
  • اگر در معرض خطر هستید، فشار خون خود را هر چند هفته یک‌بار اندازه بگیرید. فشار طبیعی باید کمتر از ۱۲۰/۸۰ میلی‌متر جیوه باشد.
  • قهوه، نوشابه‌های انرژی‌زا و چای پررنگ ممکن است در برخی افراد باعث افزایش فشار خون شوند. اگر بعد از مصرف آن‌ها دچار تپش قلب یا افزایش فشار می‌شوید، باید مصرف‌شان را کاهش دهید.

پیشگیری از فشار خون

کلام پایانی

فشار خون بالا، دشمن خاموش سلامتی است؛ اما با آگاهی، پیشگیری و مراقبت به‌موقع، می‌توان آن را مهار کرد و از عوارض جدی آن جلوگیری نمود. اگر به دنبال راهی مطمئن برای کنترل فشار خون و مراقبت قلبی دقیق هستید، دکتر لعبت رضاییان با تجربه‌ای ارزشمند در حوزه بیماری‌های داخلی و تخصص در مدیریت فشار خون، همراهی قابل اعتماد برای حفظ سلامتی شماست. برای دریافت وقت مشاوره و شروع مسیر سلامت و درمان فشار خون و بیماری های قلبی، همین امروز اقدام کنید.

سوالات متداول

فشار خون طبیعی چند است؟

فشار خون طبیعی برای یک بزرگسال حدود ۱۲۰ روی ۸۰ میلی‌متر جیوه است. فشار بین ۱۲۹–۸۰ و ۱۳۹–۸۹ پیش‌فشار خون” محسوب می‌شود و فشار بالاتر از آن نیاز به بررسی و درمان دارد.

آیا فشار خون قابل درمان است؟

فشار خون معمولا قابل کنترل است، اما نه قابل درمان کامل. با دارو، تغذیه سالم، ورزش و تغییر سبک زندگی می‌توان آن را کنترل کرد و از عوارض آن جلوگیری نمود.

آیا مصرف دارو برای فشار خون مادام‌العمر است؟

در بیشتر افراد بله؛ اما در برخی افراد که با کاهش وزن، تغذیه سالم و ورزش موفق به کنترل فشار خون می‌شوند، ممکن است نیاز به کاهش یا قطع دارو با نظر پزشک باشد.

نظرات