تفاوت ترومبوز و آمبولی چیست؟

ترومبوز و آمبولی عروق خونی را به خطر انداخته و احتمال حمله قلبی یا سکته را افزایش می‌دهند. در این مقاله، ما تفاوت ترومبوز و آمبولی را بررسی می‌کنیم و سپس این دو حالت را با آنوریسم و ترومبوز ورید عمقی (DVT) مقایسه می‌نماییم. علاوه بر این، علائم، علل، فرآیندهای تشخیصی و گزینه‌های درمانی نیز توضیح داده خواهند شد.

تفاوت ترومبوز و آمبولی چیست؟

ترومبوز زمانی رخ می‌دهد که یک لخته خون یا ترومبوس در داخل عروق خونی ایجاد می‌شود که می‌تواند جریان خون را کاهش دهد. آمبولی هر ماده خارجی است که در داخل بدن حرکت کند. اگر این ماده گیر کند و جریان خون را به شدت مسدود کند، این وضعیت آمبولیسم نیز نامیده می‌شود.

موادی که ممکن است در آمبولی نقش داشته باشند شامل هوا، چربی، لخته خون و هر ماده خارجی دیگری می‌شوند. انسداد در هر نقطه‌ای از وریدها یا شریان‌ها می‌تواند عوارض جدی و تهدید کننده برای زندگی ایجاد کند. به عنوان مثال، آمبولی ریوی یکی از انواع آمبولی رایج است که زمانی رخ می‌دهد که مواد آمبولی به رگ‌های ریه وارد شده و جریان خون را مختل می‌کند. همچنین، آمبولی ریوی می‌تواند منجر به سکته قلبی یا حمله قلبی شود.

تفاوت علائم ترومبوز و آمبولی

علائم ترومبوز و آمبولی ممکن است به وضوح مشخص نباشند و در برخی موارد نیز متفاوت باشند، اما در ادامه برخی از علائم شائع این دو حالت را بررسی کرده‌ایم.

علائم ترومبوز

• درد و یا تورم در محل ترومبوز: اغلب در محلی که لخته خون ایجاد شده است، درد یا تورم احساس می‌شود. این محل ممکن است گرم یا قرمز هم باشد.
• درد در پاها یا بازوها: اگر ترومبوز در عروق عمقی پاها یا بازوها اتفاق بی‌افتد، ممکن است درد و تورم در این مناطق احساس شود.
• آبسه و تغییر در رنگ پوست: پوست ممکن است به رنگ آبی یا بنفش تغییر کند و آبسه ایجاد شود.
• گرمی و سوزش در محل ترومبوز: بعضی از افراد احساس حس گرمی و سوزش در محل ترومبوز می‌کنند.
• خستگی یا ضعف ناشی از کاهش جریان خون: ترومبوز ممکن است به کاهش جریان خون در منطقه مشکوک منجر شود، که موجب احساس خستگی و ضعف شود.

علائم آمبولی

• درد ناگهانی و شدید: آمبولی معمولاً با درد ناگهانی و شدید در منطقه متاثر از جریان خون مختلف همراه است. مثلاً در آمبولی ریوی، درد در قفسه سینه یا در آمبولی مغزی، سردرد شدید ممکن است.
• ضعف یا فلج: در برخی موارد، آمبولی می‌تواند منجر به ضعف یا فلج یک ناحیه از بدن شود.
• تغییر در وضعیت آگاهی: در آمبولی مغزی، افراد ممکن است وضعیت آگاهی خود را از دست دهند و به سرگیجه یا کاهش توانایی تمرکز بر روی وظایف روزمره تاخیر داشته باشند.
• تنفس سخت: در آمبولی ریوی، تنفس ممکن است مشکل‌تر شود و احساس ایجاد تنفس سرفه‌آور شود.

لطفاً توجه داشته باشید که این علائم تنها یک راهنمایی هستند و برای تشخیص دقیق نیاز به مشاوره پزشکی دارید. در صورتی که به هر یک از این علائم مشکوک هستید یا علائم شدیدی دارید، باید به سریع به پزشک متخصص مراجعه کنید چرا که تشخیص و درمان زودهنگام می‌تواند جلوی مشکلات جدی‌تر را بگیرد.

ترومبوس در مقابل آمبول در مقابل آنوریسم

وقتی دیواره شریان ضعیف می‌شود، آنوریسم اتفاق می‌افتد، که منجر به پیچ‌خوردن، یا ضعیف‌شدن و خونریزی می‌شود. اگر این خونریزی به ویژه در مغز یا از شریان‌های اصلی رخ دهد، آنوریسم ممکن است کشنده باشد. با این حال، همه آنوریسم‌ها علائم ندرند یا نیاز به درمان ندارند. تفاوت اساسی بین آنوریسم و آمبولی یا ترومبوز در این است که دو حالت آخری انسداد دارند، در حالی که آنوریسم مرتبط با آسیب به دیواره شریان است. آنوریسم می‌تواند ناشی از فشار خون بالا یا سیگار کشیدن باشد، همچنین یک فرد می‌تواند با یک آنوریسم از طریق عوامل ژنتیکی متولد شود.

علت ترومبوز و آمبولی

ترومبوز و آمبولی به علت تشکیل لخته خون در داخل عروق رخ می‌دهند. وقتی سلول‌ها از دیوار عروق آسیب می‌بینند، لخته خون ایجاد می‌شود تا به عنوان یک پوشش محافظتی برای زخم داخلی عمل کند و خونریزی را متوقف سازد. می‌توانیم این را مانند ایجاد یک پوسته برای زخم داخلی تصور کنیم. پس از بهبود زخم، لخته خون به تدریج حل می‌شود. اگر این اتفاق نیفتد، ممکن است لخته خون به عنوان یک انسداد در عروق باقی بماند. در برخی موارد دیگر، لخته‌های خون به طور تصادفی تشکیل می‌شوند.

عوامل خطر ترومبوز و آمبولی

عوامل خطر برای ترومبوز و آمبولی می‌توانند عوامل متنوعی باشند. در این قسمت سعی کرده‌ایم به بررسی این موارد بپردازیم. عوامل خطر ترومبوز و آمبولی عبارت‌اند از:

• آسیب
• بارداری
• فشار طولانی مدت نشستن یا خوابیدن
• سلامت قلب و عروق
• سابقه خانوادگی
• بیماری جدی

در ادامه به بررسی این موارد می‌پردازیم.

آسیب

آسیب جدی به رگ‌های عمیق می‌تواند باعث تشکیل لخته خون شود. به عنوان مثال، افرادی که پس از تصادف رانندگی آسیب می‌بینند، در معرض خطر بیشتری برای ترومبوز قرار دارند.

بارداری

زنان باردار بیشتر در معرض خطر تشکیل لخته خون هستند. همچنین، بیماری خطرناکی به نام آمبولی مایع آمنیوتیک ممکن است در دوران بارداری ایجاد شود.

فشار طولانی مدت نشستن یا خوابیدن

افرادی که برای مدت طولانی نشسته و بی‌تحرک هستند، بیشتر در معرض خطر ترومبوز یا آمبولی هستند. این وضعیت معمولاً در افرادی رخ می‌دهد که نیاز به استراحت در تخت‌خواب دارند، مثل بعد از عمل جراحی.

سلامت قلب و عروق

عواملی مانند فشار خون بالا، بالا رفتن سن، سیگار کشیدن و چاقی می‌توانند خطر تشکیل لخته خون را افزایش دهند.

سابقه خانوادگی

اگر در خانواده شما سابقه تشکیل لخته خون یا انسداد دیگر در عروق داشته باشد، خطر ابتلا به این حالت‌ها در شما نیز افزایش می‌یابد. همچنین، داشتن سابقه از تشکیل لخته خون، خطر ابتلا را افزایش می‌دهد.

بیماری جدی

افراد مبتلا به بیماری‌های ریوی، بیماری‌های قلبی، بیماری‌های خاص کلیوی، و سرطان ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ترومبوز و آمبولی قرار داشته باشند.

مدیریت و کنترل عوامل خطر، به همراه مشاوره پزشکی، می‌تواند به پیشگیری از این حالت‌های خطرناک کمک کند.