خطرات کلسترول خون بالا بر عملکرد قلب

افزایش کلسترول خون، یکی از اصلی‌ترین عوامل ابتلا به بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و گرفتگی عروق است؛ اما بیشتر افراد از عوارض جدی آن بی‌خبر هستند. امروزه به دلیل استرس و استفاده از تغذیه ناسالم، بالا بودن چربی خون دیگر فقط مشکل سالمندان نیست، بلکه جوانان بسیاری زیادی نیز درگیر آن هستند. شناخت دقیق خطرات کلسترول بالا و اقدام به‌موقع برای کنترل آن، نقشی مهم در حفظ سلامت قلب و عروق شما دارد. اگر از چربی خون بالا رنج می‌برید یا نگران سلامت قلب خود هستید، باید با یک متخصص قلب و عروق مشورت کنید. دکتر لعبت رضاییان با سابقه‌ای درخشان در تشخیص و درمان بیماری‌های متابولیک، قلبی و عروقی، با تکیه بر دانش پزشکی و تجربه‌های گسترده‌ای که دارند، به بیماران کمک می‌کنند تا با روش‌های اصولی، سطح کلسترول خون خود را کنترل کرده و از خطرات جدی آن پیشگیری کنند.

کلسترول خون چیست و انواع آن

کلسترول یک نوع چربی (لیپید) طبیعی است که در بدن همه انسان‌ها وجود دارد و برای عملکردهای حیاتی بدن ضروری است. این ماده در ساختار سلول‌ها نقش مهمی دارد و به تولید برخی هورمون‌ها و ویتامین‌ها کمک می‌کند. با این حال، میزان کلسترول خون باید در حد متعادل باشد، چون افزایش بیش از حد آن می‌تواند سلامت قلب و عروق را به خطر بیندازد. انواع کلسترول در خون شامل:

• کلسترول LDL (Low-Density Lipoprotein) – کلسترول بد: این نوع کلسترول زمانی که در خون زیاد شود، می‌تواند در دیواره عروق تجمع کرده و باعث سخت و تنگ شدن رگ‌ها شود. این وضعیت به نام آترواسکلروز شناخته می‌شود و خطر بیماری‌های قلبی، سکته قلبی و مغزی را افزایش می‌دهد.
• کلسترول HDL (High-Density Lipoprotein) – کلسترول خوب: HDL به پاکسازی کلسترول اضافی از دیواره رگ‌ها کمک می‌کند و آن را به کبد منتقل می‌کند تا از بدن دفع شود. داشتن سطح بالای HDL به محافظت از قلب و کاهش خطر بیماری‌های قلبی کمک می‌کند.
• تری‌گلیسیریدها (Triglycerides): افزایش این نوع از چربی همراه با کلسترول بالا می‌تواند ریسک بیماری قلبی را بیشتر کند. تری‌گلیسیریدها انرژی بدن را تامین می‌کنند، اما مقدار زیاد آن خطرناک است.

کلسترول خون بالا چه تاثیری بر قلب دارد؟

کلسترول خون بالا یکی از عوامل اصلی بروز بیماری‌های قلبی است و تاثیرات مخربی بر عملکرد قلب و عروق خونی دارد. وقتی سطح کلسترول LDL (کلسترول بد) در خون افزایش می‌یابد، این چربی اضافی به دیواره رگ‌های خونی می‌چسبد و باعث تشکیل پلاک‌های چربی می‌شود. این فرآیند که به آن آترواسکلروز گفته می‌شود، منجر به سخت و باریک شدن رگ‌ها می‌شود و جریان خون به قلب را محدود می‌کند. کاهش جریان خون به عضله قلب، افزایش خطر سکته قلبی، ضعف عملکرد قلب و افزایش فشار خون از جمله تاثیراتی است که کلسترول بالا بر قلب می‌گذارد.

بیشتر بخوانید: درمان فشارخون بالا

بیماری‌های قلبی ناشی از کلسترول بالا

افزایش سطح کلسترول خون، به‌خصوص کلسترول LDL (کلسترول بد)، یکی از عوامل اصلی بروز بیماری‌های قلبی و عروقی است. تجمع کلسترول در دیواره رگ‌های خونی باعث تنگی و سختی عروق می‌شود که به آن آترواسکلروز گفته می‌شود. این بیماری می‌تواند منجر به مشکلات جدی و تهدیدکننده زندگی شود. در ادامه به مهم‌ترین بیماری‌های قلبی ناشی از خطرات کلسترول خون بالا است اشاره می کنیم:

بیماری عروق کرونر (Coronary Artery Disease – CAD)

در این بیماری، پلاک‌های چربی ناشی از کلسترول در شریان‌های کرونری که خون را به عضله قلب می‌رسانند تجمع می‌کنند. این تجمع باعث کاهش جریان خون به قلب شده و می‌تواند علائمی مانند درد قفسه سینه (آنژین) و ضعف در عملکرد قلب ایجاد کند. اما اگر کلسترول خون به طور مرتب بررسی شود از بروز این بیماری می‌توان جلوگیری کرد.

 سکته قلبی (Heart Attack)

اگر پلاک‌های کلسترول دچار پارگی شوند، لخته خون تشکیل می‌شود که می‌تواند جریان خون به بخشی از عضله قلب را قطع کند.در این شرایط فرد دچار سکته قلبی می‌شود که باعث آسیب شدید یا مرگ سلول‌های قلبی خواهد شد. اگر مبتلا به چربی خون بالا هستید بهتر است آن را کنترل کنید تا آسیبی به قلب شما وارد نشود.

 نارسایی قلبی (Heart Failure)

کلسترول بالا باعث تجمع چربی در دیواره رگ‌های خونی (به‌خصوص عروق کرونری که خون‌رسانی به عضله قلب را بر عهده دارند) می‌شود. این تجمع‌ها به مرور زمان باعث تنگ و سفت شدن عروق شده و وقتی عروق کرونری تنگ شوند، خون‌رسانی به عضله قلب محدود می‌شود و سلول‌های قلب به اندازه کافی اکسیژن دریافت نمی‌کنند (ایسکمی قلبی). کمبود اکسیژن مکرر باعث ضعیف شدن و آسیب دیدن بافت عضله قلب و در نتیجه نارسایی قلبی می‌شود.

آریتمی قلبی (Arrhythmia)

کلسترول بالا به طور مستقیم آریتمی ایجاد نمی‌کند، اما با آسیب به عروق و عضله قلب، زمینه‌ساز بروز آریتمی‌های قلبی می‌شود. کاهش خون‌رسانی به قلب می‌تواند باعث آسیب به بافت قلب و اختلال در سیستم الکتریکی قلب شود که در نتیجه آریتمی‌های قلبی (ضربان نامنظم) ایجاد می‌شود. همچنین کلسترول بالا با افزایش ریسک حملات قلبی (انفارکتوس میوکارد) عامل ایجاد آریتمی‌های جدی مانند فیبریلاسیون بطنی هستند.

عوامل افزایش دهنده کلسترول خون

کلسترول خون تحت تاثیر عوامل متعددی قرار می‌گیرد که برخی از آنها قابل کنترل و برخی دیگر غیرقابل کنترل هستند. شناخت این عوامل به شما کمک می‌کند تا با اصلاح سبک زندگی و مراقبت‌های لازم، از خطرات کلسترول خون بالا جلوگیری کنید و خون خود را در حد سالم نگه دارید و از بروز بیماری‌های قلبی جلوگیری کنید. مهم‌ترین عوامل افزایش‌دهنده کلسترول خون عبارتند از: 

علائم هشداردهنده کلسترول خون بالا

کلسترول خون بالا معمولا به‌صورت خاموش و بدون علائم خاصی پیش می‌رود. با این حال، در برخی موارد و با پیشرفت بیماری، خطراتی دارد و نشانه‌هایی از آن ظاهر می‌شوند که می‌توانند هشداری برای وجود کلسترول بالا و مشکلات قلبی باشند. شناخت این علائم به شما کمک می‌کند تا زودتر به پزشک مراجعه کرده و اقدامات لازم را انجام دهید. علائم شایع کلسترول خون بالا عبارتند از:

• درد یا ناراحتی در قفسه سینه (آنژین): احساس فشار، سنگینی یا درد در ناحیه قفسه سینه، به‌خصوص هنگام فعالیت یا استرس، می‌تواند ناشی از کاهش جریان خون به قلب به دلیل تنگی عروق باشد.
• تنگی نفس: کاهش جریان خون و اکسیژن‌رسانی به قلب و سایر اعضای بدن باعث تنگی نفس و خستگی غیرطبیعی می‌شود.
• خستگی مفرط: احساس ضعف و خستگی شدید بدون دلیل مشخص ممکن است ناشی از کاهش عملکرد قلب باشد.
• لکه‌های زرد روی پوست (زانتوما): در برخی افراد، تجمع کلسترول در زیر پوست، بروز لکه‌های زرد رنگ، مخصوصا روی پلک‌ها، آرنج یا زانوها به همراه دارد.
• بی‌حسی یا سردی در دست‌ها و پاها: کاهش جریان خون در عروق محیطی که باعث احساس بی‌حسی یا سردی در اندام‌ها می‌شود.
• سرگیجه یا حالت غش: کاهش جریان خون به مغز در موارد شدید می‌تواند باعث سرگیجه یا حتی غش شود.

چگونه از تاثیر کلسترول بر قلب پیشگیری کنیم؟

داشتن تغذیه سالم و متعادل، مصرف میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و منابع پروتئینی سالم مانند ماهی و مرغ بدون چربی و افزایش مصرف فیبر به کاهش جذب کلسترول کمک می‌کند. انجام ورزش‌های هوازی مانند پیاده‌روی، دویدن، شنا یا دوچرخه‌سواری حداقل ۳۰ دقیقه در روز و کاهش وزن اضافی باعث کاهش سطح کلسترول LDL و تری‌گلیسیرید می‌شود. ترک سیگار و اجتناب از دود سیگار به بهبود عملکرد رگ‌های خونی و افزایش کلسترول خوب در بدن کمک می‌کند. همچنین انجام آزمایش‌های دوره‌ای برای بررسی سطح کلسترول و وضعیت قلب می‌تواند خطرات کلسترول خون بالا را کاهش دهد.

کلام پایانی

بالا بودن کلسترول خون هشداری جدی برای سلامت قلب شما است. کلسترول بالا به‌مرور زمان باعث گرفتگی عروق، کاهش جریان خون و در نهایت اختلال در عملکرد قلب می‌شود. این شرایط می‌تواند زمینه‌ساز بیماری‌های خطرناکی مثل سکته قلبی، نارسایی قلب و مرگ ناگهانی باشد. تشخیص به‌موقع، تغییر سبک زندگی و مراجعه به پزشک متخصص، بهترین راه برای مقابله با این بیماری است. دکتر لعبت رضاییان با بررسی دقیق وضعیت چربی خون، فشار و قند خون به شما کمک می‌کنند تا بتوانید بهترین روش درمانی را انتخاب کنید. برای دریافت نوبت و مشاوره می‌توانید همین حالا با ما تماس بگیرید.

سوالات متداول